Του Βασίλη Γεώργα

Με το ΔΝΤ να κρούει καμπανάκι κινδύνου για το βουνό από τα κόκκινα δάνεια που έχουν συσσωρευτεί στις τράπεζες και την κυβέρνηση να αναζητά ασθμαίνοντας «συνολική λύση» για τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια μέσω της αναθεώρησης του πτωχευτικού κώδικα και τις προπτωχευτικής διαδικασίας, η κλεψύδρα της επιβίωσης δείχνει να αδειάζει επικίνδυνα για πολλές από τις «προβληματικές» επιχειρήσεις νέας γενιάς που δημιούργησε η κρίση.

Στο τέλος του πρώτου τριμήνου 29 μεγάλες και μικρότερες εισηγμένες εταιρείες βρίσκονταν στο βαθύ κόκκινο από πλευράς επάρκειας κεφαλαίων, παρουσιάζοντας αρνητική καθαρή θέση και πολύ μεγάλες τραπεζικές υποχρεώσεις που σε μεγάλο βαθμό έχουν πάψει εδώ και καιρό να εξυπηρετούνται. Πρόκειται μεταξύ άλλων για εταιρείες του κλάδου τηλεπικοινωνιών, των κατασκευών, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, των συμμετοχών, εταιρείες τροφίμων, ακτοπλοϊκές, αλλά και επιχειρήσεις από τον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών.

Σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε ο αναλυτής της Merit AXEΠΕΥ Νίκος Καυκάς, οι επιχειρήσεις αυτές έχουν αρνητικά ίδια κεφάλαια που προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ, βαρύνονται από καθαρό δανεισμό ύψους 3,2 δισ. ευρώ που είναι δυσανάλογα υψηλός σε σχέση με τα κεφάλαια τους, ενώ τα συνολικά assets που διαθέτουν -και το μεγαλύτερο μέρος τους είναι υποθηκευμένα στις τράπεζες- ανέρχονται σε 4,1 δισ. ευρώ.

Στην πλειονότητά τους πρόκειται για επιχειρήσεις ζημιογόνες (το σύνολο των ζημιών τους μόνο για το πρώτο τρίμηνο ήταν 51,3 εκατ. ευρώ) ή με φθίνουσα και προβληματική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα αρκετές εξ αυτών να αντιμετωπίζουν πλέον ορατό τον κίνδυνο να μην καταφέρουν να επιβιώσουν την επόμενη μέρα, τουλάχιστον υπό τη σημερινή τους μορφή.

Η ανάκτηση, κατ’ ελάχιστο της κεφαλαιακής τους επάρκειας (ο νόμος προβλέπει υποχρωτική αύξηση ή «άλλα μέτρα» όταν τα ίδια κεφάλαια πέφτουν κάτω από το ήμισυ του μετοχικού κεφαλαίου), αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ κίνηση για τις επιχειρήσεις αυτές προκειμένου να ελπίζουν πως θα μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν ή ότι δεν θα βρεθούν αντιμέτωπες με αναγκαστικά μέτρα και την προοπτική της πτώχευσης. Σε κάποιες περιπτώσεις η αδυναμία άντλησης κεφαλαίων από τη χρηματιστηριακή αγορά καθιστά μονόδρομο την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων στο μέλλον από τις ίδιες τις τράπεζες που θα υποχρεωθούν στην επόμενη φάση να μετοχοποιήσουν χρέη. Μέχρι σήμερα πάντως οι πιστωτές  είτε λόγω έλλειψης «εργαλείων», είτε για λόγους «κόστους» έχουν προτιμήσει να κρύψουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί, διευκολύνοντας μεν τους επιχειρηματίες αλλά χωρίς ουσιαστικά να προσφέρουν λύσεις ούτε στο δικό τους πρόβλημα, ούτε σε αυτό των επιχειρήσεων.

Μεταξύ άλλων:
 
*Οι εταιρείες του ομίλου Λιακουνάκου βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση. Η Axon Συμμετοχών έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια που ξεπερνούν τα 119,2 εκατ. ευρώ ενώ βαρύνεται από τραπεζικές υποχρεώσεις 442 εκατ. ευρώ. Μόνο η Euromedica χρειάζεται 97,2 εκατ. ευρώ για να γυρίσει σε θετικά ίδια κεφάλαια ενώ έχει καθαρό δανεισμό 360 εκατ. ευρώ και παρουσιάζει συνεχείς ζημιογόνες χρήσεις. Η περίπτωση τους θεωρείται εξαιρετικά πολύπλοκη καθώς πρόκειται για μεγάλες επιχειρήσεις με το ενεργητικό της Axon να ξεπερνά τα 610,7 εκατ. ευρώ ωστόσο η αγορά τις αποτιμά ως υπό πτώχευση, με την κεφαλαιοποίηση της Axon να διαμορφώνεται μόλις σε 1 εκατ. ευρώ και της Euromedica σε μόνο 8 εκατ. ευρώ. Στις 30 Ιουνίου οι δύο εταιρείες έχουν προγραμματίσει γενικές συνελεύσεις με κεντρικό θέμα τις ενέργειες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης.

*Αντίστοιχα προβλήματα επιβίωσης αντιμετωπίζει και η Κούμπας Συμμετοχών αλλά και η θυγατρική της Eurobrokers. Η εταιρεία έχει αρνητική καθαρή θέση 111,7 εκατ. ευρώ ενώ οι καθαρές υποχρεώσεις της προς τις τράπεζες υπερβαίνουν τα 146 εκατ. ευρώ. Από το 2012 την βάση παρουσίασης των οικονομικών της αποτελεσμάτων από την «αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας» σε «ρευστοποιήσιμες αξίες». Η τρέχουσα κεφαλαιοποίηση του ομίλου στο ταμπλό είναι μόλις 2 εκατ. ευρώ.

*Η Forthnet και η Hellas On Line είναι δύο επιχειρήσεις που δεν έχουν καταφέρει να λύσουν το πρόβλημα των αρνητικών ιδίων κεφαλαίων τους. Η Forthnet για την οποία χθες Wind και Vodafone συμφώνησαν να «μοιραστούν» τα ιμάτιά της με μια συμφωνία που επιτρέπει στις δύο εταιρείες να ελέγχουν από 19%, έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια 80,2 εκατ. ευρώ ενώ ο καθαρός δανεισμός της αγγίζει τα 291,8 εκατ. ευρώ προς τις τράπεζες. Η εταιρεία είχε ζημιές 11,2 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο, αλλά και ενεργητικό  που υπερβαίνει τα 585,4 εκατ. ευρώ.

Η HOL, επίσης με ζημιογόνο δραστηριότητα, έχει αρνητικά κεφάλαια 11,5 εκατ. ευρώ και υποχρεώσεις που ξεπερνούν τα 156,2 εκατ. ευρώ ενώ τα τελευταία χρόνια προχωρά τακτικά σε αυξήσεις του μετοχικού της κεφαλαίου. Στο πρώτο τρίμηνο του 2014 εμφάνισε λειτουργικά κέρδη 13,4 εκατ. ευρώ.

* Ο όμιλος Μαϊλλη εξακολουθεί να αποτελεί αγκάθι για τις τράπεζες καθώς παρά τα κατά καιρούς προγράμματα αναδιάρθρωσης, ο δανεισμός παραμένει υψηλός στα 237 εκατ. ευρώ ενώ έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια 84,655 εκατ. ευρώ. Εθνική, Eurobank και Alpha Bank ελέγχουν το 33,5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας που έχει κεφαλαιοποίηση 41 εκατ. ευρώ.

*Αντίστοιχη περίπτωση αποτελεί και η Altec στην οποία οι πιστώτριες τράπεζες συμμετέχουν με 65,3%. Η εταιρεία συνεχίζει να «παράγει» ζημιές ενώ έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια 73,5 εκατ. ευρώ και δάνεια που ξεπερνούν τα 85 εκατ. ευρώ. Η Microland επίσης έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια 27 εκατ. ευρώ, ενώ από τον κλάδο της πληροφορικής η PC Systems έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια 17,7 εκατ. ευρώ.

*Στις εκδόσεις, ο όμιλος Πήγασος έκλεισε το πρώτο τρίμηνο του 2014 με αρνητικά ίδια κεφάλαια 67,5 εκατ. ευρώ, ζημιές 8 εκατ. ευρώ και καθαρό τραπεζικό δανεισμό 148,2 εκατ. ευρώ ο οποίος υπολείπεται των περιουσιακών στοιχείων του ομίλου. Η εταιρεία είχε υλοποιήσει αύξηση κεφαλαίου κατά 9,3 εκατ. ευρώ στις αρχές του 2013, ενώ σήμερα βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες για αναδιάρθρωση του δανεισμού της.

*Στον συνολικά προβληματικό κλάδο των ιχθυοτροφείων η Σελόντα και η Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες έχουν επίσης αρνητικά ίδια κεφάλαια. Στην περίπτωση της Σελόντα ξεπερνούν τα 50,8 εκατ. ευρώ ενώ η εταιρεία βαρύνεται από καθαρό δανεισμό 170,1 εκατ. ευρώ.