ΕΧΑΕ: Αρχές 2014 το Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων
Σάββατο, 26-Οκτ-2013 00:06
Από τον Ηλία Γ. Μπέλλο
Στην τελική ευθεία εισέρχεται η ίδρυση Χρηματιστηρίου Εμπορευμάτων από την ΕΧΑΕ. Μέσα στο επόμενο δίμηνο οριστικοποιούνται ζητήματα που αφορούν το μοντέλο, το πλαίσιο λειτουργίας και τους κωδικούς που θα περιλαμβάνει, ενώ η ΕΧΑΕ έχει ήδη εκπονήσει προμελέτη με βασικό προϊόν διαπραγμάτευσης το ελαιόλαδο, όπου η Ελλάδα είναι η τρίτη σε κατάταξη χώρα παραγωγής στον κόσμο, αλλά και τις προοπτικές διαπραγμάτευσης δικαιωμάτων ρύπων, ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Για τη διαπραγμάτευση αγροτικών προϊόντων κομβικό σημείο αποτελεί η δημιουργία δικτύου αποθηκών και πιστοποίησης, ώστε να μπορεί να εγγυηθεί και να εξασφαλιστεί η φυσική παράδοση. Στο μέτωπο των υποδομών για τη διαπραγμάτευση, την εκκαθάριση, τη διαχείριση κινδύνου και τον διακανονισμό, η ΕΧΑΕ είναι ήδη έτοιμη να καλύψει όλες τις τεχνικές απαιτήσεις.
Η χρήση των ήδη σε λειτουργία υποδομών στηρίζει σημαντικά τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος, αφού περιορίζει σημαντικά, μέσω της επαναχρησιμοποίησης των πόρων, το κόστος λειτουργίας. Στο εγχείρημα συμμετέχει, βέβαια, και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, που συνεργάζεται με το Χρηματιστήριο για τα θέματα θεσμικού πλαισίου, ενώ στην όλη διαβούλευση περιλαμβάνονται οι ενδιαφερόμενοι φορείς, τα πιστωτικά ιδρύματα, οι χρηματιστηριακές και τα εμπορικά επιμελητήρια.
Παράλληλα, το Χρηματιστήριο, σε συνεργασία με το ΕΒΕΠ, προχωρά στην εκπόνηση δύο τεχνικών μελετών για την ανάλυση και παρουσίαση των διαδικασιών διάθεσης και εμπορίας scrap, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση της σκοπιμότητας της χρηματιστηριακής διάθεσης του προϊόντος, την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης στα θέματα αποθήκευσης και πιστοποίησης εμπορευμάτων, αλλά και την ανάπτυξη προτάσεων για τη δημιουργία ενός σύγχρονου δικτύου παράδοσης εμπορευμάτων.
Εκτιμάται ότι στις αρχές του 2014 η νέα αγορά μπορεί να τεθεί σε λειτουργία, ενώ, αναλόγως της επιτυχίας της, υπάρχουν προτάσεις σε μεταγενέστερο στάδιο να καλύψει και άλλα εμπορεύματα, όπως τη ζάχαρη, το σιτάρι, τον χυμό πορτοκαλιού κ.ά.
Το μοντέλο
Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλά τοπικά και διεθνή Χρηματιστήρια Εμπορευμάτων. Το μοντέλο αγοράς, όσον αφορά το membership, που σε γενικές γραμμές ακολουθείται από τα χρηματιστήρια που υποστηρίζουν παράγωγα, όπως τα MFAO, BUDAPEST, EUREX και LIFFE, δεν διαφοροποιείται από το μοντέλο παραγώγων σε μετοχές και δείκτες, είναι δε παρόμοιο με το μοντέλο της αγοράς παραγώγων του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Χαρακτηριστικό, ίσως, των αναμενόμενων όγκων είναι ότι στο Χρηματιστήριο της Ισπανίας, το 2011, για το ελαιόλαδο ο λόγος του όγκου που διαπραγματεύτηκε στο χρηματιστήριο προς τη συνολική παραγωγή ελαιόλαδου ήταν 5,5%.
Πλην όμως η διαπραγμάτευση θέτει μια τιμή αναφοράς στο σύνολο της αγοράς και παρέχει ορατότητα στις μελλοντικές ταμειακές ροές των παραγωγών.
Στο EUREX ο όγκος διαπραγμάτευσης σε ΣΜΕ επεξεργασμένης πατάτας ανέρχεται σε 1.322.950 τόνους, ενώ η παραγωγή πατάτας στη Γερμανία ανέρχεται σε 10.201.900 τόνους, δηλαδή σε έναν λόγο περί το 13%.
[[pagebreak]]
Ηλεκτρονικές δημοπρασίες και στην Κεντρική Αγορά Αθηνών
Τα πρώτα πραγματικά βήματα προς τη δημιουργία μιας κεντρικής αγοράς νωπών εμπορευμάτων πραγματοποιούνται μέσω του Οργανισμού Κεντρικής Αγοράς Αθηνών (ΟΚΑΑ), μιας μικρής πλην κερδοφόρου ΔΕΚΟ, με μηδενικό δανεισμό. Σε πλήρη ανάπτυξη το εγχείρημα θα σημάνει πως νωπά κρέατα, οπωροκηπευτικά και αλιεύματα θα παίρνουν τιμή μέσα από ηλεκτρονικές δημοπρασίες, ενώ στους χώρους της αγοράς θα συγκεντρώνονται και θα συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες έμποροι και παραγωγοί/Ηδη έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή:
Ολοκληρώθηκε η απορρόφηση της ιχθυόσκαλας και των αντίστοιχων αγορών ανά την Ελλάδα, που αποτελούν δραστηριότητες της ΕΤΑΝΑΛ (Εταιρεία Ανάπτυξης Αλιείας) . Η ΕΤΑΝΑΛ συγχωνεύτηκε πριν από λίγο καιρό διά απορροφήσεως με τον ΟΚΑΑ. Έτσι, πραγματοποιήθηκε η απόκτηση νομικής προσωπικότητας για τις 11 ιχθυόσκαλες ανά την επικράτεια. Παράλληλα, προέκυψε ένας ενιαίος φορέας διαχείρισης των κρατικών «real estate» που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων.
Ξεκίνησε η διαδικασία για τη δημιουργία στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη Ρέντη μιας κεντρικής ιχθυαγοράς. Το έργο θα γίνει με ΣΔΙΤ και αφορά την ανέγερση της πρώτης ολοκληρωμένης κτιριακής εγκατάστασης ιχθυαγοράς στην Ελλάδα, περίπου 43 καταστημάτων, επιφάνειας 11.000 τ.μ. Η σύμπραξη του ΟΚΑΑ με τον ιδιώτη ανάδοχο θα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή, τη λειτουργία, τη συντήρηση και τη διαχείριση της ιχθυαγοράς για 25 έτη.
Εκτιμάται ότι η ανέγερση της ιχθυαγοράς χονδρικής πώλησης αλιευμάτων θα εξυγιάνει χρόνιες αδυναμίες του δικτύου διανομής και εμπορίας αλιευμάτων στην αλυσίδα παραγωγής, την αλιεία, τη διακίνηση και στο εμπόριο προς τον τελικό καταναλωτή και θα διευρύνει τη φορολογική βάση, καθώς αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν «πολλές σκιές στη μέχρι τώρα λειτουργία της αγοράς αλιευμάτων».
Πρόσβαση
Ακόμα ένα βήμα αποτελεί η μεγέθυνση και διαχείριση σύγχρονου πάρκινγκ στις εκτάσεις της αγοράς, για να εξυπηρετούνται τόσο οι έμποροι όσο και οι καταναλωτές. Τόσο η ιχθυαγορά όσο και το πάρκινγκ, ως ΣΔΙΤ, θα υλοποιηθούν με ιδιωτικά κεφάλαια και θα έχουν τη δυνατότητα να αντλήσουν χρηματοδότηση και από το ευρωπαϊκό ταμείο JESSICA.
Η σύμπραξη του ΟΚΑΑ με τον ιδιώτη θα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη, χρηματοδότηση, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, συντήρηση και διαχείριση του συστήματος στάθμευσης για 15 έτη. Σύμφωνα με κύκλους κοντά στη διοίκηση, η υπάρχουσα διαχείριση της κίνησης έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη είσοδο και στάθμευση στους χώρους της αγοράς μεγάλου αριθμού οχημάτων, τη δυσχέρεια απαγόρευσης εισόδου, την ελλιπή ασφάλεια των οχημάτων και των χώρων της αγοράς και την απώλεια εσόδων για τον Οργανισμό.
Τέλος, παράλληλα με τα παραπάνω έργα, αποφασίστηκε, με συνεννόηση του εποπτεύοντος υφυπουργού Ανάπτυξης, Θ. Σκορδά, και του προέδρου του ΟΚΑΑ, Π. Σταμπουλίδη, να τεθεί σε εφαρμογή μέσα από τη δικτυακή πύλη του Οργανισμού η ηλεκτρονική δυνατότητα στους παραγωγούς να προωθούν τα προϊόντα που παράγουν απευθείας σε υποψήφιους εμπόρους της εγχώριας και διεθνούς αγοράς, αλλά και σε ομάδες καταναλωτών, γεγονός που θα δώσει διαφάνεια στη διαδικασία διαμόρφωσης των τιμών αλλά και ένα ενιαίο δελτίο τιμών, που μπορεί να λειτουργήσει ως δείκτης αναφοράς. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 8.000 έμποροι θα συμμετέχουν σταδιακά στη χρηματιστηριακή αυτή αγορά.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 19ης Οκτωβρίου
Τα πρώτα πραγματικά βήματα προς τη δημιουργία μιας κεντρικής αγοράς νωπών εμπορευμάτων πραγματοποιούνται μέσω του Οργανισμού Κεντρικής Αγοράς Αθηνών (ΟΚΑΑ), μιας μικρής πλην κερδοφόρου ΔΕΚΟ, με μηδενικό δανεισμό. Σε πλήρη ανάπτυξη το εγχείρημα θα σημάνει πως νωπά κρέατα, οπωροκηπευτικά και αλιεύματα θα παίρνουν τιμή μέσα από ηλεκτρονικές δημοπρασίες, ενώ στους χώρους της αγοράς θα συγκεντρώνονται και θα συμμετέχουν δεκάδες χιλιάδες έμποροι και παραγωγοί/Ηδη έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή:
Ολοκληρώθηκε η απορρόφηση της ιχθυόσκαλας και των αντίστοιχων αγορών ανά την Ελλάδα, που αποτελούν δραστηριότητες της ΕΤΑΝΑΛ (Εταιρεία Ανάπτυξης Αλιείας) . Η ΕΤΑΝΑΛ συγχωνεύτηκε πριν από λίγο καιρό διά απορροφήσεως με τον ΟΚΑΑ. Έτσι, πραγματοποιήθηκε η απόκτηση νομικής προσωπικότητας για τις 11 ιχθυόσκαλες ανά την επικράτεια. Παράλληλα, προέκυψε ένας ενιαίος φορέας διαχείρισης των κρατικών «real estate» που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των τροφίμων.
Ξεκίνησε η διαδικασία για τη δημιουργία στην περιοχή του Αγίου Ιωάννη Ρέντη μιας κεντρικής ιχθυαγοράς. Το έργο θα γίνει με ΣΔΙΤ και αφορά την ανέγερση της πρώτης ολοκληρωμένης κτιριακής εγκατάστασης ιχθυαγοράς στην Ελλάδα, περίπου 43 καταστημάτων, επιφάνειας 11.000 τ.μ. Η σύμπραξη του ΟΚΑΑ με τον ιδιώτη ανάδοχο θα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή, τη λειτουργία, τη συντήρηση και τη διαχείριση της ιχθυαγοράς για 25 έτη.
Εκτιμάται ότι η ανέγερση της ιχθυαγοράς χονδρικής πώλησης αλιευμάτων θα εξυγιάνει χρόνιες αδυναμίες του δικτύου διανομής και εμπορίας αλιευμάτων στην αλυσίδα παραγωγής, την αλιεία, τη διακίνηση και στο εμπόριο προς τον τελικό καταναλωτή και θα διευρύνει τη φορολογική βάση, καθώς αρμόδιοι παράγοντες επισημαίνουν «πολλές σκιές στη μέχρι τώρα λειτουργία της αγοράς αλιευμάτων».
Πρόσβαση
Ακόμα ένα βήμα αποτελεί η μεγέθυνση και διαχείριση σύγχρονου πάρκινγκ στις εκτάσεις της αγοράς, για να εξυπηρετούνται τόσο οι έμποροι όσο και οι καταναλωτές. Τόσο η ιχθυαγορά όσο και το πάρκινγκ, ως ΣΔΙΤ, θα υλοποιηθούν με ιδιωτικά κεφάλαια και θα έχουν τη δυνατότητα να αντλήσουν χρηματοδότηση και από το ευρωπαϊκό ταμείο JESSICA.
Η σύμπραξη του ΟΚΑΑ με τον ιδιώτη θα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη, χρηματοδότηση, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, συντήρηση και διαχείριση του συστήματος στάθμευσης για 15 έτη. Σύμφωνα με κύκλους κοντά στη διοίκηση, η υπάρχουσα διαχείριση της κίνησης έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη είσοδο και στάθμευση στους χώρους της αγοράς μεγάλου αριθμού οχημάτων, τη δυσχέρεια απαγόρευσης εισόδου, την ελλιπή ασφάλεια των οχημάτων και των χώρων της αγοράς και την απώλεια εσόδων για τον Οργανισμό.
Τέλος, παράλληλα με τα παραπάνω έργα, αποφασίστηκε, με συνεννόηση του εποπτεύοντος υφυπουργού Ανάπτυξης, Θ. Σκορδά, και του προέδρου του ΟΚΑΑ, Π. Σταμπουλίδη, να τεθεί σε εφαρμογή μέσα από τη δικτυακή πύλη του Οργανισμού η ηλεκτρονική δυνατότητα στους παραγωγούς να προωθούν τα προϊόντα που παράγουν απευθείας σε υποψήφιους εμπόρους της εγχώριας και διεθνούς αγοράς, αλλά και σε ομάδες καταναλωτών, γεγονός που θα δώσει διαφάνεια στη διαδικασία διαμόρφωσης των τιμών αλλά και ένα ενιαίο δελτίο τιμών, που μπορεί να λειτουργήσει ως δείκτης αναφοράς. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 8.000 έμποροι θα συμμετέχουν σταδιακά στη χρηματιστηριακή αυτή αγορά.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 19ης Οκτωβρίου