Εισροές 177 εκατ. ευρώ σε έξι μήνες από μεγάλα θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού. Ποιες είναι οι επιλογές τους στο ταμπλό, γιατί «κοιτούν» ξανά την ελληνική αγορά Οι αριθμοί μιλούν: Όταν μια χρηματιστηριακή αγορά έχει καταγράψει άνοδο 53% το τελευταίο εξάμηνο και άνω του 100% από τα χαμηλά της τον περσινό Ιούνιο, δεν μπορείς να την αγνοήσεις, εάν επιθυμείς να θεωρείσαι σοβαρός διαχειριστής κεφαλαίων. Αυτό συμβαίνει στην περίπτωση του Ελληνικού Χρηματιστηρίου. Η έμπρακτη -πολιτικά και οικονομικά- στήριξη της Αθήνας από τους Ευρωπαίους εταίρους της οδήγησε στη μείωση του ρίσκου αναφορικά με την πορεία της χώρας ως μέλους της Ευρωζώνης και αποτέλεσε τον καταλύτη για την αναστροφή της πορείας δεικτών και μετοχών. Όσα αποτυπώνονται το τελευταίο διάστημα στη Λεωφόρο Αθηνών είναι αποτέλεσμα κυρίως της υπερβολικής απαξίωσης των τιμών στη διάρκεια της χρηματιστηριακής κατάρρευσης (2008-2012), που οδήγησε σε συντριπτικές απώλειες, άνω του 90%, σχεδόν το σύνολο των μετοχών και έφερε τον λόγο κεφαλαιοποίησης προς ΑΕΠ κάτω από το 10%. Κατ΄ άλλους, ορόσημο για τη μεταστροφή του κλίματος αποτέλεσε η επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα και όσα θετικά, σε πολιτικό αλλά και επικοινωνιακό επίπεδο, επακολούθησαν. Ο συνδυασμός «εξαιρετικά υποτιμημένες, λόγω της παρατεταμένης πτώσης, μετοχικές αξίες», «συρρίκνωση του country risk» και «πολιτική σταθερότητα» αποτέλεσε τη «μαγιά», η οποία στα χέρια των εγχώριων επενδυτών «ζυμώθηκε» για να φέρει το Χ.Α. ένα βήμα πριν από τις 1.000 μονάδες, σε επίπεδα, δηλαδή, Αυγούστου 2011. Πράγματι, όπως αναφέρουν στο «Κ» έμπειρα χρηματιστηριακά στελέχη, μέχρι σήμερα η άνοδος της αγοράς κατά κύριο λόγο ήταν αποτέλεσμα κινητοποίησης ελληνικών κεφαλαίων, ακόμα και εάν αυτά τοποθετήθηκαν στην αγορά μέσω ξένων κωδικών. Το τελευταίο διάστημα, όμως, υπάρχει πλήθος σαφών ενδείξεων που σηματοδοτούν τη σταδιακή επιστροφή των ξένων θεσμικών στο Χ.Α. Αυτά είναι: * Η παραμονή του Χρηματιστηρίου στη λίστα των ανεπτυγμένων αγορών του οίκου FTSE, κάτι που διατήρησε τη σύσταση των κεφαλαίων που τοποθετούνται σε αυτό. * Η δημοσιοποίηση ευνοϊκών reports από μεγάλους ξένους επενδυτικούς οίκους για σειρά ελληνικών μετοχών που ουσιαστικά λειτουργούν ως τροχιοδεικτικές βολές για τις τοποθετήσεις που θα ακολουθήσουν. * Το εκτενές rerating που ακολουθεί στις αποτιμήσεις της ελληνικής αγοράς, o επί τα βελτίω επαναπροσδιορισμός, δηλαδή, του ρίσκου και των προοπτικών της. * Η ενεργοποίηση των prop desks (των διαχειριστών, δηλαδή, των ιδίων κεφαλαίων τους) ξένων μεγάλων επενδυτικών εταιρειών αναφορικά με ελληνικές μετοχές. * Η συναλλακτική δραστηριότητα έχει αυξηθεί σχεδόν 50% από πέρυσι κι έχει φτάσει να διαμορφώνεται σε επίπεδα-ρεκόρ, με περίπου 50 εκατ. τεμάχια να αλλάζουν χέρια. Πρέπει, σε αυτό το σημείο, να καταστεί σαφές ότι αυτή η κινητοποίηση δεν αποτελεί παρά μόνο το πρώτο βήμα μιας διαφαινόμενης μακράς πορείας για την αγορά, που, για να συνεχιστεί, απαιτούνται ακόμα πολλές προϋποθέσεις. Η πορεία των μεταρρυθμίσεων και του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων θα κρίνει πολλά για τη διαμόρφωση ενός κλίματος εμπιστοσύνης προς την ελληνική οικονομία, ενώ η ολοκλήρωση της επικείμενης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μπορεί να κλείσει ένα μεγάλο παράθυρο ανησυχίας και προβληματισμού στην αγορά. Σε περίπτωση, δε, που ευοδωθούν σημαντικά επιχειρηματικά deals που βρίσκονται σε στάδιο προεργασίας, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες που φτάνουν στα δημοσιογραφικά γραφεία, τότε θα αποτυπωθεί ακόμα εντονότερα η διαπίστωση πως ξένα κεφάλαια είναι διατεθειμένα έμπρακτα να «ρίξουν χρήμα» στην Ελλάδα. Οι επιχειρηματικές συμφωνίες που ήδη έχουν πραγματοποιηθεί δείχνουν προς αυτήν την κατεύθυνση: Η συμφωνία εξαγοράς του 51% των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών (FF Group) από τον ελβετικό κολοσσό Dufry, η απόκτηση του 67% της Eurodrip από την αμερικανική Paine & Partners, του 20% της Εurobank Properties από την καναδική Fairfax Financial Holdings και η συνεργασία Cosco - ΤΡΑΙΝΟΣΕ - Hewlett-Packard αποτελούν σημαντικές παρακαταθήκες για τη συνέχεια. [[pagebreak]] Ακόμα ένα σημείο που πρέπει να διευκρινιστεί είναι πως οι ευνοϊκές εκτιμήσεις για το Χ.Α. εξαρτώνται σημαντικά από την παραμονή της χώρας σε τροχιά Μνημονίου και την αντίδραση της Ευρωζώνης και των μεγάλων αγορών της σε σχέση με την ύφεση. Και, βέβαια, αυτές οι προβλέψεις δεν αφορούν το σύνολο της αγοράς: Όπως εξηγεί ο Μ. Χατζηδάκης της Beta ΑΧΕ-ΠΕΥ, το ασφάλιστρο κίνδυνου στην ελληνική αγορά παραμένει απαιτητικό, περιορίζοντας σημαντικά τον αριθμό των τίτλων που καλύπτουν το σχετικό κριτήριο στις τρέχουσες αποτιμήσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι η πλειονότητα των περισσότερων οικονομικών κλάδων θα παραμείνει εκτός επενδυτικής εστίασης, αναμένοντας καλύτερα δεδομένα στην οικονομία. Έτσι, το βάρος θα πέσει σε εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο και έχουν επηρεαστεί ελάχιστα από την εγχώρια κρίση, σε όσες έχουν καταφέρει να κερδίσουν κατά τη διάρκεια της κρίσης, καθώς επωφελούνται από την αποδυνάμωση των ανταγωνιστών και τη βελτίωση στο κόστος, και σε εταιρείες που βρίσκονται σε διαδικασία αναδιάρθρωσης ή ιδιωτικοποίησης. Ποιές είναι οι πρώτες κινήσεις των ξένων funds στο Χ.Α. ; Σε ποιους τίτλους επικεντρώνεται το ενδιαφέρον. Πως κινούνται τα prop desks Ροές κεφαλαίων από το εξωτερικό έχουν αρχίσει να διαπιστώνουν ελληνικές χρηματιστηριακές, αν και ο μεγαλύτερος όγκος συναλλαγών των ξένων επενδυτών γίνεται από τα remote members του Χρηματιστηρίου, δηλαδή τις ξένες χρηματιστηριακές που είναι συνδεδεμένες με την ΕΧΑΕ. Παράλληλα, αυξάνουν οι ροές κεφαλαίων και προς ελληνικά αμοιβαία κεφάλαια, ενώ μεγάλοι ξένοι οίκοι κάνουν λόγο για εκτενές rerating στις αποτιμήσεις της ελληνικής αγοράς. Επαναπροσδιορισμό, δηλαδή, του ρίσκου της προς το καλύτερο, καθώς απομακρύνθηκε ο κίνδυνος εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη και προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις. Το όψιμο επενδυτικό ενδιαφέρον που αρχίζει και μετουσιώνεται σε πράξεις έχει ευοδωθεί και από τα μεγάλα road shows και τις παρουσιάσεις που έχουν γίνει από το φθινόπωρο και μετά σε Νέα Υόρκη και Λονδίνο, αλλά και τα reverse road shows, τις εδώ, δηλαδή, επισκέψεις, που έχουν γίνει με πρωτοβουλία ελληνικών χρηματιστηριακών, όπως της Beta Securities και άλλων. Η επανένταξη της ελληνικής αγοράς στις επενδυτικές επιλογές των ξένων έχει επίσης ενισχυθεί από τις υψηλότατες αποδόσεις του Χ.Α. πέρυσι, αλλά και τα ακόμα μεγαλύτερα κέρδη που ενέγραψαν hedge funds που τοποθετήθηκαν στα ελληνικά ομόλογα. «Η δυνατότητα εγγραφής υπεραξιών μετά τα ιστορικά χαμηλά του περασμένου έτους δεν έχει εξαντληθεί», αναφέρουν οι ξένοι, τονίζοντας, όμως, ότι προϋπόθεση για τη συντήρηση και κλιμάκωση των εισροών χαρτοφυλακίου είναι η πολιτική σταθερότητα και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, ανεξαρτήτως, όμως, από τον βαθμό προσέγγισης των στόχων του Μνημονίου. Οι επιλογές των ξένων Το τελευταίο διάστημα, πολύ μεγάλες ξένες χρηματιστηριακές από τη Wall, το City, το Παρίσι και τη Φρανκφούρτη εμφανίζονται δραστήριες στην ελληνική αγορά, έπειτα από αρκετό καιρό αποχής, τόσο για λογαριασμό πελατών τους όσο και από τα proprietary desks, τους διαχειριστές των ιδίων, δηλαδή, κεφαλαίων τους. Έτσι, σύμφωνα με στοιχεία που αποκαλύπτουν στο «Κ» ελληνικά desks, επικαλούμενα τις δημοσιευμένες συναλλαγές στα τερματικά του Bloomberg, η HSBC όπως και η J.P. Morgan είναι, μεταξύ άλλων, ιδιαίτερα δραστήριες στον ΟΠΑΠ, ενώ η Barclays Capital στον ΟΤΕ. H γαλλική Chevreux πραγματοποιεί τοποθετήσεις σε Πειραιώς, Κύπρου αλλά και σε Alpha Bank, στην οποία αγοραστής έχει βγει και η Citi. Αντίστοιχα, η αμερικανική Merrill Lynch έκανε μεγάλες πράξεις αυτήν την εβδομάδα στην Εθνική, ενώ η Morgan Stanley στην EXAE. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω του μεγέθους της αλλά και του γεγονότος ότι οι συναλλαγές που αναφέρονται αφορούν το prop desk της, παρουσιάζουν οι κινήσεις τελευταίως της αμερικανικής Goldman Sachs. Αναφέρονται, έτσι, συναλλαγές της σε ΕΛΠΕ, Motor Oil, Intralot, Eurobank Properties, Τέρνα Ενεργειακή και Jumbo. Στην τελευταία, η Liberum Capital (επενδυτικό σχήμα που οικοδομήθηκε από traders της Lehman πριν από την κατάρρευσή της) κάνει επίσης πράξεις. Ακόμα, η ελβετική UBS είναι δραστήρια στον ΟΠΑΠ, ενώ η Instinet, θυγατρική της Nomura, στην FF Group. Τέλος, από το prop desk της Deutsche Bank δίνονται τελευταία εντολές, μεταξύ άλλων, σε ΜΕΤΚΑ, Motor Oil, Coca-Cola 3E και Εθνική, σύμφωνα, πάντα, με τις πηγές που προαναφέρθηκαν. Αμοιβαία Την ίδια ώρα, τα αμοιβαία κεφάλαια ελληνικών ΑΕΔΑΚ γνωρίζουν σημαντικότατες εισροές κεφαλαίων τόσο από ελληνικά κεφάλαια ιδιωτών από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό. [[pagebreak]] Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2012 έκλεισε με αύξηση του συνολικού ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων της τάξης του 13,7%, σύμφωνα με στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών. Ακόμα μεγαλύτερες ήταν οι εισροές στα υπό διαχείριση κεφάλαια των ελληνικών μονάδων asset management, και συγκεκριμένα κατά 22% από το τέλος του τρίτου τριμήνου και κατά 14% από τα τέλη του 2011. Το συνολικό ύψος υπό διαχείριση κεφαλαίων της θεσμικής διαχείρισης διαμορφώθηκε στο τέλος του Δεκεμβρίου στα 9,41 δισ. ευρώ, από 8,48 δισ. ευρώ του προηγούμενου τριμήνου και 8,54 δισ. ευρώ από τα τέλη του 2011. Τοποθετήσεις 177 εκατ. ευρώ σε έξι μήνες από ξένα επενδυτικά κεφάλαια Με «μαγιά» τις αυξημένες ημερήσιες συναλλαγές των ξένων και τις καθαρές εισροές κεφαλαίων, που ξεπερνούν τα 177 εκατ. ευρώ το τελευταίο εξάμηνο, από θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού, συνεχίζεται η πολιορκία των 1.000 μονάδων στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Η επάνοδος των ξένων παικτών στο χρηματιστηριακό ταμπλό, δειλή, αλλά όλο και πιο ορατή πλέον, συνιστά μια αξιοσημείωτη ποιοτική μεταβολή στην ελληνική αγορά μετοχών, δεδομένου ότι από το καλοκαίρι και μετά είναι η πρώτη φορά εδώ και πέντε χρόνια που οι επενδυτικοί οίκοι και τα χρηματιστηριακά γραφεία του εξωτερικού εμφανίζονται ως καθαροί αγοραστές ελληνικών μετοχών. Μια πρώτη ματιά στα επίσημα στοιχεία του Χ.Α. δείχνει ότι για όλο το 2012 η κατηγορία των ξένων επενδυτών ήταν καθαροί πωλητές στην ελληνική αγορά, με εκροές 84 εκατ. ευρώ, όταν οι εγχώριοι επενδυτές πραγματοποίησαν καθαρές αγορές περίπου 100 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, αυτή είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή λέει ότι, με αφετηρία τον Ιούλιο, όταν δηλαδή οι εκλογές επισφράγισαν το τέλος της περιόδου πολιτικής αστάθειας και την απομάκρυνση του σεναρίου εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, τα ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια «μυρίστηκαν» την αλλαγή κλίματος, σταμάτησαν τις πωλήσεις και άρχισαν να «σαρώνουν» τις ελληνικές μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης, πραγματοποιώντας συνολικά καθαρές τοποθετήσεις άνω των 177 εκατ. ευρώ στον FTSE Large Cap 25. Στο επίκεντρο των τοποθετήσεών τους βρίσκονται κυρίως μη τραπεζικές μετοχές, με κορυφαίες επιλογές το ΟΤΕ, τη ΔΕΗ, τον ΟΠΑΠ, την Intralot, τη Frigolass, τη Folli Follie, τις ΜΕΤΚΑ-Μυτιληναίος, την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, την Ελλάκτωρ, τη Motor Oil, αλλά και επιμέρους μετοχές από τη μεσαία κεφαλαιοποίηση. Αυξημένος όγκος Την ίδια περίοδο, ο μέσος ημερήσιος τζίρος των κωδικών μέσω των οποίων κινούνται στο Χρηματιστήριο Αθηνών οι περίπου 80-90 ξένοι θεσμικοί αυξήθηκε σε πάνω από 20 εκατ. ευρώ, από τα 15-17 εκατ. ευρώ που κυμαινόταν μέχρι το καλοκαίρι. Τα ποσά, συγκριτικά με το παρελθόν, δεν είναι μεγάλα, αντιστοιχούν, όμως, στα σημερινά δεδομένα τιμών της αγοράς και, κυρίως, αντικατοπτρίζουν, σύμφωνα με αναλυτές, την αλλαγή στάσης των θεσμικών επενδυτών, που έχουν αρχίσει να ξαναβάζουν στα ραντάρ τους πολλές ελληνικές μετοχές. Μια αλλαγή στάσης που γίνεται πιο κατανοητή, αν σκεφτεί κανείς πως από τον Αύγουστο του 2007 μέχρι και τον Ιούνιο του 2012 όλες οι υποκατηγορίες των αλλοδαπών επενδυτών (ιδιώτες, εταιρείες, θεσμικοί επενδυτές, βασικοί μέτοχοι) ρευστοποίησαν ελληνικές μετοχές καθαρής αξίας 5,2 δισ. ευρώ, ενώ μόνο από την υποκατηγορία των ξένων θεσμικών επενδυτών οι καθαρές εκροές ξεπέρασαν τα 8,5 δισ. ευρώ! Μέσα, φυσικά, σε αυτά τα χρήματα που διοχετεύονται στο Χρηματιστήριο της Αθήνας περιλαμβάνεται κι ένα μεγάλο μέρος κεφαλαίων που είχε βγει από την Ελλάδα προς άγραν ασφαλέστερων προορισμών και σήμερα επαναπατρίζεται, διά της χρηματιστηριακής οδού. Τι δείχνουν τα ομόλογα Έντονη κινητικότητα παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στην αγορά ομολόγων, οδηγώντας σε αποκλιμάκωση τα spreads των ελληνικών κρατικών τίτλων. Οι δηλώσεις Στουρνάρα αλλά και οι διαφαινόμενες πιέσεις που ασκεί το ΔΝΤ για ένα νέο «κούρεμα» του χρέους στο μέλλον οδήγησαν τα spreads έως τις 919 μ.β. «Ένα νέο "κούρεμα" θα βελτίωνε σημαντικά τους δείκτες της ελληνικής οικονομίας και ορισμένοι προσπαθούν από πολύ νωρίς να... προλάβουν τις εξελίξεις, "ποντάροντας" στα ελληνικά ομόλογα», εκτιμά έμπειρος trader. Και, δεδομένου ότι τα spreads αποτελούν έναν άτυπο «δείκτη» που αντανακλά την πορεία της οικονομίας, το Χρηματιστήριο της Αθήνας «κερδίζει» το δικό του μερίδιο. «Είναι προφανές ότι, όσο ηρεμούν τα πράγματα, οι καταλύτες που θα προκύπτουν θα δίνουν ώθηση σε ομόλογα και χρηματιστήριο», προσθέτει ο ίδιος. * Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 19ης Ιανουαρίου