Του Βασίλη Γεώργα

Φρέσκο χρήμα για επενδύσεις σε κλάδους αιχμής μέσω της δημιουργίας Venture Capital Trusts που θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας αναζητούν από κοινού η διοίκηση της ΕΧΑΕ και η Morgan Stanley σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη.

Είναι η πρώτη φορά που η ΕΧΑΕ με πρωτοβουλία του προέδρου του ΧΑ Σωκράτη Λαζαρίδη, έχει ξεκινήσει οργανωμένη προσπάθεια για να προσελκύσει ξένα κεφάλαια μέσω του θεσμού των VCTs που στη χώρα μας είναι γνωστά ως Αμοιβαία Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών.

Ήδη στο πλαίσιο της προετοιμασίας που γίνεται από το ΧΑ και τη Morgan Stanley, έχουν εντοπιστεί αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες προορίζονται να αποτελέσουν τη «μαγιά» για τα πρώτα ΑΚΕΣ που θα συσταθούν με σκοπό να μπουν στο Χρηματιστήριο.

Πρόκειται για μικρές μη εισηγμένες, και ταχέως αναπτυσσόμενες εταιρείες από όλη την Ελλάδα που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, του Real Estate, των υποδομών και της μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, τομείς οι οποίοι εκτιμάται ότι θα βρεθούν στην αιχμή της ανάπτυξης όταν αρχίσει να συνέρχεται από το σοκ της ύφεσης η ελληνική οικονομία.

Το σημαντικό είναι ότι στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών που έγιναν το προηγούμενο διάστημα, ξένοι διαχειριστές κεφαλαίων και επενδυτικά χαρτοφυλάκια έχουν εκφράσει έντονο ενδιαφέρον για την συμμετοχή τους και τη χρηματοδότηση τέτοιων Venture Capital Trusts και ειδικά στους τομείς που η χώρα μας διαθέτει ισχυρά πλεονεκτήματα όπως τα φωτοβολταϊκά και τα αγροτικά προϊόντα και προϊόντα διατροφής.

Η πρόταση που επεξεργάζεται η διοίκηση του Χρηματιστηρίου θα δοκιμαστεί στην πράξη κατά την επίσημη παρουσίαση τους σε θεσμικούς επενδυτές του εξωτερικού, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου στο Λονδίνο και στις 9-11 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη, όπου έχουν προγραμματιστεί φέτος το Φθινόπωρο τα δύο μεγάλα roadshows της ΕΧΑΕ. Στόχος είναι να συγκεντρωθούν κεφάλαια ώστε να συσταθούν κεντρικά funds τα οποία θα διαχειρίζονται τις επενδύσεις και θα εισαχθούν στο Χρηματιστήριο Αθηνών.

Η πρώτη αναλυτική παρουσίαση του project στο Λονδίνο αναμένεται να έχει περισσότερο διερευνητικό και επικοινωνιακό χαρακτήρα, ενώ μεγαλύτερες προσδοκίες για την εκδήλωση ενδιαφέροντος και τη συγκέντρωση κεφαλαίων από fund managers υπάρχουν για την παρουσίαση στις ΗΠΑ, καθώς εκεί είναι διαδεδομένη η τάση αναζήτησης καινοτόμων επενδύσεων μέσω των VCTs, και η δεξαμενή κεφαλαίων που αναζητούν αποδόσεις ακόμη μεγαλύτερη.

Η εμπειρία από αυτή την κατηγορία επενδυτικών κεφαλαίων είναι υπαρκτή αλλά συγκριτικά περιορισμένη στην Ελλάδα. Στην αγορά ήδη λειτουργούν από το 2003 -οπότε θεσμοθετήθηκε η λειτουργία τους- συνολικά 11 Venture Capitals με τη συμμετοχή του Ταμείου Ανάπτυξης Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ), ελληνικών Τραπεζών και επιχειρηματιών –εφοπλιστών. Την τελευταία δεκαετία τα συγκεκριμένα ΑΚΕΣ έχουν συγκεντρώσει υπό διαχείριση κεφάλαια (επενδεδυμένα και μη) συνολικού ύψους 270 εκατ. ευρώ, τα οποία συνέβαλαν ώστε να αναπτυχθούν και να γίνουν γνωστές εταιρείες όπως η Κρόκος Κοζάνης ΑΕ, η Tyres Herco AE, η Medittera AE, η Doppler AEBE, η Foodlink AE, η Μικροζυθοποιία Craft ΑΕ, η Πειραϊκή Μικροζυθοποιία ΑΕ, η Κρήτης ΓΗ ΑΕ, η Biokid AE και αρκετές ακόμη.

Μια εξέλιξη που θα συνέδραμε σημαντικά στην προώθηση του θεσμού των VCTs στην Ελλάδα είναι και η αναμενόμενη εδώ και μήνες ψήφιση του νομοσχεδίου που βελτιώνει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας τους, καθιστώντας υποχρεωτική την εισαγωγή των αμοιβαίων κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών στο ΧΑ ή άλλη οργανωμένη αγορά. Το σχετικό νομοσχέδιο είχε παραδοθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και το Χ.Α στον πρώην υπουργό Οικονομικών Ευ. Βενιζέλο, ωστόσο εξακολουθεί να παραμένει μέχρι σήμερα στα συρτάρια του ΥΠΟΙΚ, ενώ αναξιοποίητες παραμένουν και οι προτάσεις για θέσπιση ελκυστικότερων φορολογικών κινήτρων στους μεριδιούχους των ΑΚΕΣ, στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Στη διεθνή αγορά τα Venture Capital Trusts είναι ευρέως διαδεδομένα, καθώς προσφέρουν τη δυνατότητα σε επαγγελματίες και ιδιώτες επενδυτές να επενδύσουν κεφάλαια σε «καλάθια» νέων αναπτυσσόμενων επιχειρήσεων, αναλαμβάνοντας το ανάλογο ρίσκο. Σύμφωνα με μελέτη της Grant Thornton για το Χρηματιστήριο AIM του Λονδίνου, από το 1996 οπότε και ξεκίνησε ο θεσμός των VCTs έχουν αντληθεί πάνω από 3,6 δισ. λίρες για λογαριασμό μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω των συγκεκριμένων επενδυτικών σχημάτων.

Από την πλευρά των επιχειρήσεων, η λειτουργία των ΑΚΕΣ προσφέρει τη δυνατότητα άντλησης φθηνών κεφαλαίων προκειμένου να υλοποιήσουν τις επενδύσεις που χρειάζονται, ένα πλεονέκτημα που ιδιαίτερα αυτή την περίοδο στην Ελλάδα όπου οι στρόφιγγες του δανεισμού είναι ερμητικά κλειστές, θα μπορούσε να αναδείξει τα Venture Capital Trusts σε χρήσιμη διέξοδο για πληθώρα καινοτόμων εταιρειών.