Της Ελένης Μπότα

Ευοίωνες παραμένουν οι προοπτικές της αγοράς ακινήτων το 2023, σύμφωνα με τον Δημήτρη Μανουσάκη, Managing Partner, της Savills Hellas, καθώς εκτιμά ότι τόσο οι επενδύσεις όσο και η έλευση ξένων επενδυτών θα συνεχιστούν, παρά την παγκόσμια οικονομική συγκυρία.

Σύμφωνα με τον ίδιο βασικός λόγος αυτής της ανθεκτικότητας, είναι το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία προερχόμενη από μία δεκαετή σχεδόν κρίση "διψάει" για επενδύσεις. Οι ανταγωνιστικές τιμές των ακινήτων και οι προσδοκίες ανοδικής κίνησης των ενοικίων σε συνδυασμό με τις ικανοποιητικές αποδόσεις που προσφέρονται σε σχέση με τις ώριμες ευρωπαϊκές αγορές, προσελκύουν έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον τόσο από εγχώριους θεσμικούς επενδυτές όπως οι ελληνικές ΑΕΕΑΠ, όσο και από διεθνείς επενδυτές που έρχονται σε αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων για τις τοποθετήσεις τους.

Αναφορικά με τις ΑΕΕΑΠ τονίζει ότι συνέχισαν μέσα στο 2022 τις επενδύσεις του στην ελληνική αγορά. "Μόνο το Δεκέμβριο του 2022 έγιναν συμφωνίες άνω των 100 εκατ. ευρώ", ενώ εκτιμά ότι όσες από αυτές προχώρησαν σε ομολογιακές εκδόσεις την προηγούμενη χρονιά και κατάφεραν να αντλήσουν κεφάλαια με χαμηλό επιτόκιο, θα έχουν τη ρευστότητα να κάνουν επενδύσεις.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Savills Hellas, "τα μεγάλα project των ΑΕΕΑΠ θα κινηθούν σε δύο στρατηγικές: είτε σε ακίνητα που έχουν καλή θέση και κάποιο καλό εισόδημα ή θα παραγάγουν ακίνητα τα οποία θα τα μισθώσουν και θα τα πουλήσουν, βγάζοντας υπεραξίες. Άρα έχουν ξεφύγει λίγο από τον τυπικό τους ρόλο, μπαίνοντας στο ρόλο του developer". 

Αναφορικά με την έλευση των ξένων επενδυτών ο κ. Μανουσάκης αναφέρει ότι αυτή θα συνεχιστεί γιατί παρά την αύξηση των τιμών στην ελληνική αγορά οι αποδόσεις παραμένουν ακόμη σε καλύτερα επίπεδα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης, θεωρεί ότι η ελληνική οικονομία έχει ομαλοποιηθεί, ενώ έχει ένα ρυθμισμένο χρέος, το οποίο οι επενδυτές το προσμετρούν στο ρίσκο της χώρας. 

Σε ερώτηση αν η εξασφάλιση της επενδυτικής βαθμίδας από τη χώρα μας μπορεί να αποτελέσει επιπλέον κίνητρο για την προσέλκυση επενδύσεων, ο κ. Μανουσάκης τονίζει "αποτελεί ένα ακόμη έχτρα security σε κεφάλαια που αυτή τη στιγμή δεν μπορούν εύκολα να έρθουν, αφού δεν μπορούν να πουν στις επενδυτικές τους επιτροπές ότι θα ρίξουμε κεφάλαια στην ελληνική αγορά. Για παράδειγμα, αυτοί που χρησιμοποιούν κεφάλαια συνταξιοδοτικών ταμείων του εξωτερικού δεν έρχονται ακόμη. Θα έρθουν όταν η Ελλάδα θα αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα, αλλά τότε δεν θα βρίσκουν προϊόν γιατί η ελληνική αγορά είναι μικρή", αναφέρει χαρακτηριστικά. 

Ο ίδιος διαβλέπει ότι μέσα στο 2023 θα κινηθεί η οικιστική αγορά στις μεσαίες κατοικίες και αυτό γιατί όπως αναφέρει "αν η οικονομία συνεχίσει να έχει μεγέθυνση, θα υπάρξει συσσώρευση πλούτου και οι άνθρωποι θα θελήσουν να επενδύσουν και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους, αποκτώντας νέα κατοικία". 

Επίσης, εκτιμά ότι μέσα στο 2023 θα έχουν ζήτηση τόσο τα logistics όσο και τα γραφεία. Αναφέρει δε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Νέα Υόρκη όπου ο Δήμος έχει αρχίσει να δίνει κίνητρα για να επιστρέψουν οι εργαζόμενοι στο χώρο εργασίας τους, αφού το πλήγμα που έχουν δεχτεί όσες επιχειρήσεις είχαν στηθεί γύρω από χώρους εργασίας, ήταν μεγάλο. 

Τέλος, για τον ίδιο το επόμενο στοίχημα είναι ο τομέας των ξενοδοχείων στην Αθήνα. "Η Αθήνα έχει πολύ δρόμο μπροστά να προχωρήσει. Έχει διαφορετικότητα και αυτό σε κάποιους Ευρωπαίους που ζουν περιχαρακωμένοι στη χώρα τους, είναι ελκυστικό". 

Τι θα μπορούσε όμως να μην πάει καλά για την αγορά ακινήτων φέτος; Το μόνο που μπορεί να ανατρέψει τις προοπτικές, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι το ενδεχόμενο να υπάρξει πολιτική αστάθεια.